Przewlekłe, autoimmunologiczne zapalenie tarczycy jest poważną chorobą, której leczenie nie jest tak proste, jak mogłoby się wdawać. Chociaż istnieją właściwe leki, czyli tzw. lewotyroksyna, pacjenci często wspierają się także medycyną naturalną, a to dlatego, że dietoterapia daje niesamowite korzyści prozdrowotne w przypadku Hashimoto. Sygnały, które mogą świadczyć o chorobie Hashimoto to m.in.: zaburzenia miesiączkowania, problemy z zajściem w ciążę, niekontrolowany przyrost masy ciała, sucha i szorstka skóra, uczucie zimna, obniżenie nastroju i stany depresyjne. Początkowo objawy mogą być bardzo delikatne i łatwo je zbagatelizować, ponieważ większość z nich da się wytłumaczyć w prosty sposób. Bardzo istotnym elementem, który często jest pomijany jest umiejętność radzenia sobie ze stresem, czyli wszelkie techniki relaksacyjne, odpoczynku. Trzeba mieć również na uwadze, że choroba Hashimoto ma podłoże somatyczne a więc emocje i sposób radzenia sobie z nimi odgrywa istotna rolę w pracy tarczycy, a co za tym idzie innych układów oraz organów. Podstawą jest regeneracja organizmu, a więc sen. Zanim jednak przejdziesz do artykułu co możesz zrobić aby poprawić pracę tego organu zadaj sobie pytanie jaki prowadzisz styl życia? Bądź ze sobą szczera/y. Spojrzysz na problem z lotu ptaka- dzięki temu zauważysz po czym czujesz się gorzej i w jakich sytuacjach?

Czy jesteś narażona/y na ciągły stres lub/i miałaś/eś stresujące zdarzenia w przeszłości?

Jak wygląda Twój jadłospis? Ilość spożywanych posiłków dziennie?

Czy masz napady wilczego głodu?

W jakiej atmosferze (pośpiech, częste korzystanie z fastfoodów i gotowych produktów)?

Przebyte infekcje wirusowe oraz bakteryjne?

Jak długo śpisz? Czy czujesz się zmęczony/a po przespaniu 8h lub dłużej?

Autoimmunologiczne zapalenie tarczycy jest wskazywane w literaturze przedmiotu jako najczęstsza przyczyna niedoczynności tarczycy i dotyka 10–20-krotnie częściej kobiety, a ryzyko zachorowania rośnie wraz z wiekiem. Przebiega ono z upośledzonym działaniem układu immunologicznego, następuje nadmierna produkcja przeciwciał przeciwko antygenom tarczycy. Dodatkowo postępuje niszczenie komórek pęcherzykowych tarczycy. W etiopatogenezie choroby Hashimoto biorą udział zarówno czynniki genetyczne, jak i środowiskowe, do których należą m.in. przebycie infekcji wirusowej lub bakteryjnej, stres i palenie papierosów, napromieniowanie zewnętrze lub leczenie jodem radioaktywnym, niedobór selenu i nadmiar jodu. W publikacjach wskazywane jest współwystępowanie innych jednostek chorobowych o podłożu autoimmunologicznym razem z chorobą Hashimoto, wśród których można wymienić m.in. cukrzycę typu 1, anemię złośliwą, celiakię, bielactwo, łuszczycę, toczeń rumieniowaty układowy i inne.

Ze względu na często zaburzoną gospodarkę węglowodanową w przebiegu niedoczynności tarczycy zalecane jest ograniczenie węglowodanów w diecie oraz wybór węglowodanów o niskim indeksie glikemicznym, których korzystnym oddziaływaniem na organizm jest powolna normalizacja stężenia glukozy we krwi po posiłku i zmniejszenie poposiłkowej hiperinsulinemii. Należy również zwrócić uwagę na wybór węglowodanów złożonych, dostarczających więcej składników mineralnych, witamin i błonnika pokarmowego, które można znaleźć między innymi w produktach z pełnego przemiału (kasze, makarony, pieczywo). Ze względu na doniesienia w literaturze dotyczące silnego powiązania chorób autoimmunologicznych z glutenem warte rozważenia może być zastosowanie diety bezglutenowej u osób z chorobą Hashimoto. Spożycie glutenu może powodować reakcję ze strony układu odpornościowego, a wytworzone przeciwciała mogą atakować tkankę tarczycową ze względu na podobną strukturę morfologiczną tkanki tarczycowej i gliadyny, czyli jednej z frakcji tworzącej gluten. Zastosowanie diety bezglutenowej może zmniejszyć stymulację układu odpornościowego organizmu i wygasić proces autoimmunologiczny, jednak jej zastosowanie powinno być zawsze skonsultowane z dietetykiem w celu zbilansowania takiej diety. Odpowiednia podaż błonnika w diecie, zgodna z aktualnymi normami żywienia (wystarczające spożycie AI>25 g/dziennie), może złagodzić pojawiające się zaparcia u osób z niedoczynnością tarczycy będące efektem zwolnionej motoryki jelit, zmniejsza pH i czas pasażu masy kałowej, zapobiega żylakom odbytu, polipom, pobudza ukrwienie jelit, obniża wartość energetyczną diety jednocześnie utrzymując uczucie sytości. Błonnik ponadto wychwytuje związki toksyczne w jelitach i zapobiega ich powtórnemu wchłanianiu oraz wiąże tłuszcz i cholesterol, zmniejszając ryzyko chorób serca. Dodatkowo frakcja rozpuszczalna błonnika pokarmowego korzystnie wpływa na redukcję stężenia cholesterolu całkowitego i frakcji o niskiej gęstości LDL-cholesterolu we krwi, a także na obniżenie poposiłkowej glikemii oraz obniżenie stężenia insuliny. Szczególnie polecane jest siemię lniane, orzechy i ziarna, pieczywo pełnoziarniste, warzywa oraz jabłka i gruszki. Należy jednak pamiętać, że nadmiar błonnika w diecie może upośledzać przyswajanie składników mineralnych np. wapnia.

Błonnik z taksyfoliną w profilaktyce układu odpornościowego i pracy jelit. Sprawdź!

 

Dzięki prawidłowo zbilansowanej diecie dostarczającej wszystkich niezbędnych makro- i mikroskładników, istnieje możliwość zmniejszenia ryzyka rozwijających się chorób i zaburzeń dietozależnych w przebiegu niedoczynności tarczycy, spowolnienia procesu zapalnego choroby Hashimoto, usprawnienia stosowanej farmakoterapii, a także uzyskania korzystnego wpływu na samopoczucie pacjenta. Dieta zgodna z zasadami racjonalnego żywienia uwzględniająca podaż pełnowartościowego białka, wielonienasyconych kwasów tłuszczowych, węglowodanów o niskim indeksie glikemicznym, a także realizująca zapotrzebowanie na: jod, żelazo, selen, cynk oraz witaminę D, witaminę B12 i witaminy antyoksydacyjne jest niezwykle istotnym elementem wspomagającym farmakoterapię, a także wspierającym prawidłową czynność gruczołu tarczowego

Przeciwutleniacze to substancje, które mogą zapobiegać lub spowalniać uszkodzenia komórek spowodowane przez wolne rodniki, niestabilne cząsteczki wytwarzane przez organizm w reakcji na czynniki środowiskowe i inne. Są one czasami nazywane „wymiataczami wolnych rodników”. Większość przeciwutleniaczy pochodzi z produktów roślinnych. Ciało również produkuje niektóre antyoksydanty, znane jako endogenne przeciwutleniacze. Przeciwutleniacze, które pochodzą z zewnątrz, są nazywane egzogennymi.

Czynniki, które zwiększają produkcję wolnych rodników w organizmie, mogą być wewnętrzne (np. stany zapalne) lub zewnętrzne (np. zanieczyszczenie powietrza, promieniowanie UV i dym papierosowy). Stres oksydacyjny, który pojawia się, gdy wolnych rodników jest za dużo, związany jest z chorobami serca, rakiem, artretyzmem, udarem, chorobami układu oddechowego, niedoborem odporności, rozedmą płuc, chorobą Parkinsona i innymi stanami zapalnymi lub niedokrwiennymi. Dlatego tak wiele mówi się o przeciwutleniaczach w kontekście choroby Hashimoto.

Jod

Do prawidłowej aktywności tarczycy niezbędne jest spożycie kilku istotnych mikroelementów. Jod jest jednym z najważniejszych składników mineralnych współgrających kluczową rolę w poprawnym funkcjonowaniu tarczycy, gdyż w sytuacji jego niedoboru niemożliwa jest prawidłowa produkcja hormonów tarczycy. Należy jednak mieć na uwadze, że nadmiar jodu u osób z chorobą Hashimoto może prowadzić do załamania mechanizmów tolerancji i zaostrzenia odpowiedzi zapalnej przeciwko własnym antygenom tarczycy.

Żelazo

Żelazo jest kolejnym, niezbędnym elementem w diecie osób z niedoczynnością tarczycy. Stanowi składnik peroksydazy jodującej, będącej enzymem biorącym udział w syntezie hormonów tarczycy. Niedobór żelaza powoduje zmniejszoną syntezę hormonów tarczycy poprzez zmniejszoną konwersję T4 do T3 oraz przyczynia się do zwiększonego wydzielania TSH. Anemia może być diagnozowana nawet u 60% osób z niedoczynnością tarczycy, dlatego przy stwierdzonym niedoborze żelaza zaleca się zwrócenie szczególnej uwagi na wzbogacenie diety w ten pierwiastek lub suplementację preparatami mineralnymi.

Selen

W ostatnich latach coraz większą uwagę przywiązuje się do roli selenu w prawidłowym funkcjonowaniu tarczycy. Na powiązanie między chorobami tarczycy, a niedoborem selenu wskazywano już w badaniach prowadzonych w latach 90. Tarczyca jest jednym z organów, gdzie koncentracja selenu jest największa, a wynika to z faktu, że jest to pierwiastek wchodzący w skład centrum aktywnego wielu enzymów-selenoprotein, biorących udział w metabolizmie hormonów tarczycy. Prawidłowe działanie selenu zachodzi jedynie wtedy, gdy jest zapewniona odpowiednia podaż jodu, gdyż te dwa pierwiastki wzajemnie modyfikują swoją aktywność i mają wpływ na czynność tarczycy.

Cynk

Cynk bierze pośredni udział w przemianach białek, tłuszczów i węglowodanów, a także uczestniczy w prawidłowym funkcjonowaniu układu immunologicznego. Wykazuje właściwości przeciwutleniające i przeciwzapalne. Wraz z obniżaniem się stężenia cynku w surowicy krwi, rośnie miano przeciwciał przeciwtarczycowych, co może potwierdzić rolę cynku w funkcjonowaniu obrony immunologicznej organizmu.

Witamina B12

Niedokrwistość megaloblastyczna (złośliwa) wynikająca z niedoboru witaminy B12 jest chorobą o podłożu autoimmunologicznym i często towarzyszy chorobie Hashimoto, jako jeden z elementów autoimmunologicznego zespołu wielogruczołowego. Na jej podaż należy zatem zwrócić uwagę w stosowanej diecie i kontrolnie monitorować jej stężenie w organizmie

Witamina D

Witamina D ma również bardzo istotne znaczenie w etiopatogenezie chorób tarczycy na tle autoimmunologicznym. Ze względu na właściwości immunomodulujące witamina ta wpływa na regulację proliferacji i różnicowanie komórek układu immunologicznego.

Witaminy antyoksydacyjne

Dieta osób z chorobą Hashimoto powinna pokrywać zapotrzebowanie na wita-miny antyoksydacyjne (witaminy A,C,E), które przeciwdziałają wolnym rodnikom tlenowym i łagodzą stres oksydacyjny, będącym czynnikiem niszczącym komórki tkanki tarczycowej. Ponadto, dieta uboga w witaminę A i jod może w większym stopniu przyczynić się do ryzyka rozwoju niedoczynności, w porównaniu tylko do samego niedoboru jodu

Witamina A uczestniczy w stymulacji metabolizmu hormonów tarczycy na poziomie zarówno tarczycy, jak i tkanek obwodowych. Oddziałuje na wydzielanie hormonu tyreotropowego (TSH) przez przysadkę mózgową, który pobudza tarczycę do wytwarzania i wydzielania przez nią hormonów: tyroksyny i trójjodotyroniny. Witamina A wpływa też na regulację aktywności dejodynaz, czyli enzymów, które biorą udział w przemianie hormonów produkowanych przez tarczycę (tyroksyny do trójjodotyroniny). Niedobór witaminy A niesie ze sobą wiele poważnych konsekwencji. Należą do nich na przykład: ograniczenie wychwytu jodu przez tarczycę, obniżenie poziomu trójjodotyroniny i tyroksyny czy sprzyjanie przerostowi tarczycy. Ponadto witamina A poprawia kondycję włosów i skóry, stymuluje wzrost, a także regenerację komórek. Jest to istotna funkcja, gdyż nieprawidłowy stan włosów i skóry jest częstym problemem w chorobie Hashimoto.

Witamina E jest silnym przeciwutleniaczem zwalczającym wolne rodniki. Ponadto witamina ta poprawia krzepliwość krwi, wpływa na płodność i kondycję skóry. Dzięki zwiększaniu szczelności naczyń krwionośnych zapobiega wystąpieniu obrzęków, które często towarzyszą chorobie Hashimoto. Dzienne zalecane spożycie witaminy E wynosi 8 mg na osobę dla kobiet oraz 10 mg dla mężczyzn. Głównym źródłem witaminy E w żywności są oleje roślinne. Znaleźć ją  można również w produktach zbożowych, warzywach, orzechach, produktach mięsnych i mlecznych.

Flawonoidy są związkami występującymi w  żywności, które również wykazują działanie przeciwutleniające i przeciwzapalne. Można je znaleźć w owocach (grejpfruty, pomarańcze, kiwi, jabłka, ciemne winogrona), warzywach (czerwona papryka, nasiona roślin strączkowych, warzywa kapustne), czerwonym winie, kakao, zielonej i czarnej herbacie. Jednakże w przypadku choroby Hashimoto powinny być one spożywane w ograniczonych ilościach. Przyczynia się do tego niekorzystne działanie flawonoidów, które polega m. in. na hamowaniu wchłaniania jodu. Flawonoidy posiadają właściwości  goitrogenne, czyli antyodżywcze, przez co mogą powodować powstanie wola tarczycowego. Produkty zawierające substancje goitrogenne to także m.in. soja i jej przetwory, warzywa kapustne, orzechy arachidowe i inne. Bezpieczne spożycie to 3-4 porcje produktów bogatych w związki goitrogenne na tydzień. Jednakże warto pamiętać, aby flawonoidów nie ograniczać całkowicie w diecie, gdyż ich właściwości zdrowotne są istotne dla prawidłowego funkcjonowania organizmu.

Królowa antyoksydantów

Taksyfolina

Pozyskiwana jest z korzeni i dolnej części modrzewia dahurskiego bardzo odpornego na trudne warunki atmosferyczne. Cieszy się dużym zainteresowaniem jako substancja o szerokim spektrum aktywności biologicznej. W rezultacie badań przesiewowych stwierdzono obecność właściwości przeciwutleniających (antyoksydacyjnych), chroniących przed wolnymi rodnikami i procesem starzenia. Taksyfolina (dihydroquercetin, dihydrokwercetyna, witamina p bajkalska, taxifolin) zaliczana jest do bioflawonoidów, grupy flawonoidów, które są pomocne w utrzymaniu sprawności i dobrego zdrowia, odgrywają także istotną rolę w zapobieganiu wielu chorobom.

Zalecana jest w profilaktyce cukrzycy, nadciśnienia, dobrej kondycji wątroby oraz optymalnego utrzymania poziomu lipoprotein (cholesterolu).

Więcej o taksyfolinie i jej wpływie na organizm >>>>>

Właściwe spożycie antyoksydantów w diecie jest bardzo istotne w chorobie Hashimoto. Związki o działaniu antyoksydacyjnym zmniejszają ryzyko zachorowania na tę chorobę lub spowalniają jej rozwój poprzez wpływ na prawidłową pracę tarczycy.